pãnticã (pắn-ti-cã) sf pãntitsi/pãntitse (pắn-ti-tsi) – partea dit truplu-a omlui (ma nghios di mesi) iu s-aflã matsãli; stumahea di pravdã; pãntic, buric, bãric, bric, bicã, fuljinã, foali, plãsturã, prãsturã, schimbe, strãbãshinã, strãbishinã; (fig:
1: pãnticã = stumahi; expr:
2: cu zboarã pãntica nu s-umpli = mash zboarã nu-agiungu, va shi s-fats tsiva;
3: cu pãntica la gurã = (muljari) greauã, cu sartsinã, tsi-ashteaptã njic;
4: easti cu pãntica nafoarã; cu pãntica la soari = easti agiun shi ftoh; poartã mash stranji arupti; easti dispuljat, recicaman, pãrtãlos, etc.;
5: nj-u va pãntica, mi doari pãntica trã… = mi-arãseashti multu, lj-am multã mirachi; u-am (unã featã) tu mari vreari, etc.;
6: ljau nã pãnticã = mãc; mi nãfãtescu;
7: nj-umplu pãntica; nj-u-adar ciuflicã (tsai) pãntica = mi nãfãtescu, mãc multu, ghini, di primansus;
8: mi mãshcã pãntica = mi doari pãntica, stumahea;
9: nj-frec pãntica; nj-aurlã luchi tu pãnticã = hiu agiun (sh-di foami nj-frec pãntica!);
10: u fac mash trã pãnticã = u fac mash tra s-am tsi s-mãc;
11: lj-fac oasili (lj-fac truplu) moali ca pãntica = l-bat ghini, lj-dau un shcop sãnãtos;
12: plãngu njitslji tu pãntica-a mumãnjlor = easti mari pãvrii, ceash, asparmã, trom, fãnico, chiameti, mãchel, cãrlesh, etc.;
13: ngljatsã njelj tu pãnticã-a mumãnjlor = fatsi multã arcoari)
{ro: burtă, stomah}
{fr: ventre, panse, estomac, abdomen}
{en: belly, abdomen, stomah}
ex: mãcai cu multã orixi ciorba di pãnticã; lu fricã pi pãnticã; tesh pri pãnticã; sãnãtati au shi ghiftsãlj, ma imnã cu pãntica goalã; a draclui ãlj vinji greu, cã sh-avea dratslji tu pãnticã; mi doari pãntica (fig: stumahea); ciucutish shisha pi pãnticã sh-u frãmsish; nj-umplui pãntica cu mãcari
(expr: mãcai multu); lj-li va pãntica
(expr: lã ari multã mirachi, lu-arãsescu multu); cãndu u vidzu cu pãntica la gurã
(expr: u vidzu cã easti greauã, cu sartsinã), s-pãli; cari s-umplurã dzãlili shi-lj si featsi pãntica pãn di gurã (shi-lj criscu multu pãntica cã eara greauã cu njic); loai nica nã pãnticã
(expr: mãcai ninga nãoarã, multu, di primansus); bãna ma naintea dip ghini, di u-adra sh-el fumealja-lj ciuflicã pãntica
(expr: fumealja-lj mãca ghini, nu agiuna), cu tsi scutea; mãca, bea sh-fudzea cu pãntica adãratã tsai
(expr: nãfãtits); sã s-saturã, s-u-adarã tsai pãntica; lucrãm tri nã pãnticã
(expr: tri mãcari mash); azi tsi ari, mãcã sh-bea, sh-mãni sh-freacã pãntica
(expr: mãni sta agiun, sh-freacã pãntica di foami); s-nu imnã cu pãntica nafoarã
(expr: cu stranji arupti, dispuljats), ca pãnã tora; lji li featsi oasili ma moali ca pãntica
(expr: l-bãtu multu, lj-deadi un shcop sãnãtos); va tsã lu-adar truplu ma moali dicãt pãntica
(expr: va tsã dau un shcop sãnãtos); plãndzea hiljlji tu pãntica-a mumãnjlor
(expr: s-fãtsea mari mãchelj, pãvrii, ceash, chiameti); dzerlu shi virverlu ngljatsã njelj tu pãnticã-a mumãnjlor
(expr: fatsi multã-arcoari)
§ pãntic (pắn-ticŭ) sn pãntitsi/pãntitse (pắn-ti-tsi) – (unã cu pãnticã)
ex: pãntic hertu pri measã; ahurheashti s-easã dit pãntic apa tsi avea biutã; bãgã un pãntic ãn cap
(expr: ?); pãnticlu easti bun trã pãce
§ pãnticushi/pãnticushe (pãn-ti-cú-shi) sf pãnticushi/pãnticushe (pãn-ti-cúshĭ) – pãnticã ma njicã
{ro: burticică}
{fr: petit ventre, petit panse}
{en: little belly, abdomen}
§ pãnticos (pãn-ti-cósŭ) adg pãnticoasã (pãn-ti-cŭá-sã), pãnticosh (pãn-ti-cóshĭ), pãnticoasi/pãnticoase (pãn-ti-cŭá-si) – tsi ari pãntica mari; buricos, bicắ, fuljinos;
(expr: (chiupã) pãnticoasã = (chiupã) groasã, canda ari pãnticã)
{ro: burtos}
{fr: ventru, pansu}
{en: big-bellied, pot-bellied}
ex: ficiorlu lj-easti galbin sh-pãnticos (cu pãntica mari); adu chiupa-atsea pãnticoasã
(expr: groasã) cã lja multu
§ spãntic (spắn-ticŭ) (mi) vb I spãnticai (spãn-ti-cáĭ), spãnticam (spãn-ti-cámŭ), spãnticatã (spãn-ti-cá-tã), spãntica-ri/spãnticare (spãn-ti-cá-ri) – dishcljid pãntica-a unui om i pravdã, cu-unã tãljiturã lungã shi ahãndoasã (di-lj scot matsãli nafoarã); dizpãntic, dizmats;
(expr: om spãnticat = (om) cãvgãgi, blãstimat, etc.)
{ro: spinteca, despinteca}
{fr: éventrer}
{en: eviscerate}
ex: ãnj yini s-mi spãntic; cãndu spãnticã pescul shi lj-arupsi hearea, s-amãrã
§ spãnticat (spãn-ti-cátŭ) adg spãnticatã (spãn-ti-cá-tã), spãnticats (spãn-ti-cátsĭ), spãnticati/spãnticate (spãn-ti-cá-ti) – tsi-lj s-ari dishcljisã pãntica cu-unã tãljiturã lungã shi ahãndoasã; dizpãnticat, dizmãtsat
{ro: spintecat, despintecat}
{fr: éventré}
{en: eviscerated}
ex: spãnticatlu atsel
(expr: blãstimatlu), va sh-u-aflã nã dzuã
§ spãnticari/spãnticare (spãn-ti-cá-ri) sf spãnticãri (spãn-ti-cắrĭ) – atsea tsi s-fatsi cãndu si spãnticã un om (unã pravdã, un pescu, etc.); dizpãnticari, dizmãtsari
{ro: acţiunea de a spinteca, de a despinteca; spintecare, despintecare}
{fr: action d’éventrer}
{en: action of eviscerating}
ex: ma ghini spãnticari
§ spãnticãturã (spãn-ti-cã-tú-rã) sf spãnticãturi (spãn-ti-cã-túrĭ) – tãljitura lungã shi ahãndoasã tsi s-fatsi cãndu si spãnticã cariva
{ro: spintecătură}
{fr: entaille}
{en: large cut}
ex: lj-featsi nã spãnticãturã cu cutsutlu tu ilji; lj-vidzui giuplu, avea dauã spinticãturi
§ dispãntic (dis-pãn-ticŭ) (mi) vb I dispãnticai (dis-pãn-ti-cáĭ), dispãnticam (dis-pãn-ti-cámŭ), dispãnticatã (dis-pãn-ti-cá-tã), dispãnticari/dispãnticare (dis-pãn-ti-cá-ri) – (unã cu spãntic)
ex: acãtsã di dispãnticã cãprili di lapti; acatsã ficiorlu shi-l dispãnticã; dispãnticã pescul, tsi s-veadã? bishica eara cupã di yeamandã!; l-dispãnticarã cu eataganili
§ dispãnticat (dis-pãn-ti-cátŭ) adg dispãnticatã (dis-pãn-ti-cá-tã), dispãnticats (dis-pãn-ti-cátsĭ), dispãnticati/dispãnticate (dis-pãn-ti-cá-ti) – (unã cu spãnticat)
ex: oaea eara dispãnticatã
§ dispãnticari/dis-pãnticare (dis-pãn-ti-cá-ri) sf dispãnticãri (dis-pãn-ti-cắrĭ) – (unã cu spãnticari)
T.Cunia Dictsiunar-a-Limbãljei-Armãneascã ma multu/ptsãn